Begrafenis van de Sardine

Waarom wordt de begrafenis van de sardine gevierd?

In veel regio’s van Spanje, zoals de Canarische Eilanden of Murcia, is er een feest dat “el Entierro de la Sardina” (de begrafenis van de sardine) heet, waarbij tijdens een echte begrafenis een sardine wordt begraven. Dit alles heeft een symbolische betekenis en houdt verband met Aswoensdag en het einde van Carnaval.

Er wordt een optocht gehouden die lijkt op een begrafenisstoet, waarbij alle aanwezigen in het zwart zijn gekleed. De feestvierders rouwen om het einde van Carnaval en “vieren” dit met de verbranding van een symbolische figuur, meestal een sardine.

Het symboliseert de overgang van de feestvreugde van carnaval naar de soberheid van de vastentijd.

Het is een grote parodie waarbij men verkleed als weduwe door de straten van de stad paradeert, huilend en weeklagend over de dood van een “vis”. Voor de begrafenisstoet ligt een grote sardine in een kist of wordt gekruisigd. De stoet is gevuld met nonnen en priesters die de rouwende mensen zegenen die bitter treuren om de dood van de “vis”: Carnaval.

Aswoensdag

Het einde van deze periode markeert het begin van een zeer belangrijke tijd voor de christenen, die symbool staat voor soberheid en afzondering, in tegenstelling tot carnaval, dat vooral staat voor vreugde en losbandigheid.

Aswoensdag is het begin van de vastentijd (Cuaresma), de periode voorafgaand aan Pasen. Maar het is ook het einde van carnaval, met de begrafenis van de sardine.

Oorsprong Begrafenis van de Sardine

De oorsprong is onduidelijk en er bestaan verschillende verhalen over. Volgens de overlevering gaf koning Karel III in de 18e eeuw een partij sardines aan de aristocratie van Madrid om de vastentijd door te komen. Het probleem was dat de sardines een zeer penetrante geur verspreidden toen ze in Madrid aankwamen, dus besloten de aristocraten om de sardines te begraven op de oever van de rivier de Manzanares.

Ze begroeven spek

Een ander verhaal in verband met de “begrafenis van de sardine” is dat het de gewoonte was om met Pasen een niet toegestaan voedingsmiddel te begraven. In plaats van een sardine (die niet verboden is tijdens Pasen), werd een stuk spek, “sardina” genaamd, begraven.

Elke Spaanse regio heeft zijn eigen traditie en symboliek.

In Murcia is de oorsprong van de “begrafenis van de sardine” anders. Enkele studenten besloten in 1851 een begrafenisstoet te vieren met een sardine, die zij verbrandden om de viering af te sluiten. Vreemd genoeg werd de traditie geliefd en wordt ze nog steeds gevierd, maar niet op Aswoensdag zoals in de rest van Spanje.

De inwoners van Murcia hebben een andere aanpak en voor hen vindt dit feest plaats in de lente, om het tegenovergestelde te vieren van wat we tot nu toe hebben uitgelegd: de triomf van de vreugde over de ernst. Wat in alle regio’s samenvalt is dat de sardine symbool staat voor iets dat al gebeurd is, iets dat we willen “begraven” om plaats te maken voor andere tijden en ervaringen.