De oorsprong van het woord ‘Guagua’

Het intrigerende verhaal achter het woord “Guagua”

Het woord “guagua” roept onmiddellijk associaties op met de Canarische Eilanden, maar zijn oorsprong en betekenis reiken verder dan dat. Deze onomatopee, synoniem met “autobús” of “stadsbus”, neemt ons mee op een boeiende reis van Cuba naar onverwachte plekken op het Iberisch schiereiland.

Wat betekent “Guagua” en waar komt het vandaan?

“Guagua” heeft zijn oorsprong in Cuba, waar het fonetisch werd aangepast van het Engelse woord “waggon” dat “wagon” betekent. In de Verenigde Staten verwees het naar grote rijtuigen die naar het westen reden en naar de middelgrote bussen die vandaag de dag worden gebruikt.

Cubanen namen dit over, misschien beïnvloed door de Caribische uitdrukking “de guagua”, wat gratis betekent, waardoor bussen “guaguas” werden of voertuigen voor gratis reizen. Canarische emigranten brachten deze term terug naar hun thuisland.

Het woord “guagua” wordt uitgesproken als “gwagwa”

Daarnaast wordt gespeculeerd dat het woord zou kunnen afstammen van de Amerikaanse firma Wa & Wa Co. Inc. (Washington, Walton, and Company Incorporated), een pionier in het exporteren van bussen naar Cuba en Puerto Rico.

Deze voertuigen hadden de naam en logo van het bedrijf op de zijkant afgebeeld, wat leidde tot het gebruik van de term “wa-wa” en uiteindelijk “guagua” door de Cubaanse bevolking.

Het woord “Guagua” vandaag

Vandaag de dag beperkt het gebruik van het woord “guagua” zich niet enkel tot de Canarische Eilanden. In verschillende uithoeken zoals Puerto Rico, de Dominicaanse Republiek en Equatoriaal-Guinea is het gebruik als synoniem voor “autobús” wijdverbreid.

Opmerkelijk genoeg horen we dit woord ook in Spanje, specifiek in Puerto Real, een stad met meer dan 40.000 inwoners in de provincie Cádiz (zuid-Spanje).

Alternatieve theorie

Sommigen beweren dat de oorsprong van “guagua” te vinden is in Peru, gerelateerd aan het geluid van de motor van de bussen (“gua-gua”) terwijl die de hellingen bestegen. Deze alternatieve theorie voegt een vleugje mysterie toe aan het fascinerende verhaal van dit woord.

Een wereldwijde taalkundige reis

“Guagua” is meer dan een lokaal woord; het is een taalkundige globetrotter die oceanen en grenzen overstijgt. Van zijn ontstaan in Cuba tot zijn echo in Puerto Real, onthult de evolutie van dit woord de rijkdom en diversiteit van een taal. Met zijn fonetische charme brengt dit woord mensen van verschillende culturen samen onder een gemeenschappelijke noemer: openbaar vervoer.